Một người Đức gốc Việt đa tài

.
.
.

(Ảnh trên internet)

“Đúng vào 20 giờ ngày 01/08/2009 tại sân vận động Commenbank Arena đã diễn ra một đêm nhạc đầy ấn tượng và hoành tráng, với sự có mặt của chư tôn đức nhiều hệ phái khác nhau. Lần đầu tiên với sự góp mặt của các danh ca nhạc sỹ quốc tế đến từ khắp nơi trên thế giới, cùng nhau hát lên cho nền hòa bình và tình nhân loại.
Theo như những tin trước đã đăng tất cả các ca sỹ, nhạc sỹ nổi tiếng của Đức phát tâm tham dự đêm nhạc này, họ đã đến đây hát với tất cả lòng kính ngưỡng Đức Dalai Lama.
Trong đêm nhạc này lần đầu tiên có sự góp mặt của hai tài tử rất nổi tiếng ở Đức, là nam tài tử Ralf Bauer và nữ tài tử kiêm người dẫn chương trình cô Phan Thị Minh Khai (Minh-Khai  Phan-Thi)…”

Phan Thị Minh Khai được nhắc ở bài báo trên, chính là một trong vài ba khuôn mặt hiếm hoi người Đức gốc Việt, rất nổi tiếng hiện nay ở Cọng Hòa Liên Bang Đức.

Tôi gặp Minh Khai khi cô mới vừa lên bốn, lần đầu tiên theo ba mẹ về thăm quê hương Việt Nam. Lúc đó tôi rất ấn tượng với cô bé con này, từ nước ngoài về lại mặc một chiếc áo dài Việt Nam may bằng chất liệu gấm và nói tiếng mẹ đẻ khá sõi, cô bé trả lời rất chuẩn những câu hỏi được đặt ra cho mình (Dù sau này Minh Khai bảo lúc đó cô chỉ mới vừa học tiếng Việt thôi).

Gặp lại Minh Khai lần thứ hai vào năm 1997, khi cô đã là người dẫn chương trình, người mẫu thời trang và là diễn viên điện ảnh nổi tiếng ở Cọng Hòa Liên bang Đức. Ấn tượng của tôi càng sâu sắc hơn, trước một cô gái đơn giản trong chiếc áo đầm đen, với mái tóc đen dài xỏa xuống vai, cô trang điểm rất nhẹ và không đeo trang sức, cung cách nói chuyện của cô rất giản dị tự nhiên và cởi mở. Ba mẹ Minh Khai hầu như không nói về những thành công của cô con gái độc nhất, chỉ khi tình cờ đọc được những bài viết trên các báo chữ hay báo mạng Việt Nam, hoặc nghe những bài thuyết trình của các nữ sinh, trong chương trình Nữ Sinh Ngày Mai trên truyền hình, tôi mới ít nhiều biết được điều này.

Minh khai sinh ngày 19/2/1974 tại Darmstadt Hensen (Đức) trong một gia đình trí thức người Việt Nam, ba mẹ cô là những du học sinh (Quê ở Quảng Nam) đến Đức vào năm 1969, học xong rồi ở lại lập nghiệp nơi xứ người. Minh Khai tốt nghiệp trung học xong, gia đình muốn cô theo học ngành ngôn ngữ, vì cô nói khá cả bốn thứ tiếng: Anh; Pháp; Đức và Việt Nam. Nhưng Minh Khai đã chọn ngã rẽ cho tương lai của mình, trước quyết tâm của cô, gia đình dành cho cô một năm để cô thử sức trong lĩnh vực đã chọn. Chỉ trong vòng nửa năm sau, Minh Khai trở thành người Châu Á đầu tiên dẫn chương trình truyền hình ở Đức, đó là chương trình Hugo cho đài Kabel1, rồi chương trình Minh Khai Music Box, Minh Khai & Friends của kênh VIVA, One của kênh Pro7, Modem Talking Special của kênh ZDF, được nhận xét là người dẫn chương trình “duyên dáng thông minh và dí dỏm”. Sau đó cô trở thành người mẫu thời trang và mỹ phẩm cho Villi Bogner, Jean Pascale, Manhattan Kosmetik…

Minh Khai bắt đầu tham gia đóng phim vào năm 1997, bắt đầu là vai phụ cho những phim Jagdsaison (Mùa săn bắn), Sonnenallee (Đại lộ mặt trời), rồi vai nữ chính trong bộ phim nhựa Post Mortem (Hành tinh của những kẻ ăn thịt người), vai nữ chính cho loạt phim truyền hình Nachtschicht (Ca đêm) với vai thanh tra cảnh sát Mimi Hu, đây là vai nữ chính được đo ni đóng giày dành cho Minh Khai của tác giả kiêm đạo diễn LarsBecKer. Từ đó đến nay cô đã đóng rất nhiều phim nhựa và phim truyền hình. Cô được đánh giá là “Nữ tài tử Đức có chất Việt hút hồn người xem” (1*)

Minh Khai rất quan tâm đến cội nguồn Việt Nam của mình, năm 2003 cô là đạo diễn của phim tài liệu Mein VietNam – land undkeinkrieg (Việt Nam của tôi – đất nước không có chiến tranh).
Năm 2007 cô xuất bản cuốn tự truyện Zu Hausesein – Mein leben in Deutschland und Vietnam (Được ở nhà – cuộc đời tôi ở Đức và Việt Nam) dựa theo bộ phim tài liệu do cô đạo diễn. Trong cuốn tự truyện này cô bộc bạch “Suốt một thời gian dài, tôi cho rằng mình sống giữa hai nền văn hóa. Cho đến khi tôi chợt hiểu ra rằng, thật ra tôi không đứng giữa, mà sống cùng với hai nền văn hóa, đó là một nhận thức hết sức quan trọng đối với tôi. Vậy là tôi không còn phải quyết định mình là người Việt hay người Đức nữa. Bỗng nhiên tôi hiểu tôi là cả hai, tôi nói trôi chảy cả hai thứ tiếng, tôi có nhiều chất Việt trong người, đồng thời cũng mang đầy phong cách Đức…” (2*)

Năm 2008 Minh Khai được chọn làm đại sứ văn hóa Châu Âu, đại diện cho cộng đồng 27 nước trong liên minh. Nhiệm vụ của cô là phát động cho các công dân trong cộng đồng, hiểu rõ lợi ích về việc trao đổi văn hóa giữa các nước với nhau. Nhất là giúp cho những người dân nhập cư sống cởi mở và hòa nhập hơn với đất nước mới, đồng thời họ cũng phải có trách nhiệm hơn với đất nước mà họ đang sinh sống, nhưng những truyền thống, bản sắc riêng, ngôn ngữ riêng của họ vẫn được duy trì. Còn người dân bản địa cũng cần mở lòng ra với những nền văn hóa khác…

Dù sinh ra và lớn lên ở Đức, nhưng Minh Khai rất gắn bó với quê hương Việt Nam, cứ vài năm một lần cô và người thân lại quay về quê cha đất tổ. Năm nay Minh Khai mới 38 tuổi, con đường tương lai của cô còn dài, mong cô còn tiến xa hơn nữa trong sự nghiệp, đem lại niềm tự hào cho cộng đồng người VN đang sinh sống tại Đức…

Những hoạt động của Phan Thị Minh Khai

Phim

• 1997: Gehetzt – Der Tod im Sucher
• 1998: Sonnenallee
• 2000: Ein göttlicher Job
• 2001: Planet der Kannibalen
• 2001: Hinh Bóng
• 2001: 99 Euro Films
• 2003: Kalte Freiheit

Chương trình truyền hình

• 1995: Tatort: Frau Bu lacht
• 1997: Jagdsaison
• 1998: Gehetzt – Tod im Sucher
• 2000: Rette Deine Haut
• 2001: Herz oder Knete
• 2001: Die Novizin
• 2001: Tatort – Lastrumer Mischung
• 2002: Nachtschicht – Amok!
• 2003: Nachtschicht – Vatertag
• 2004: Typisch Mann – Fenster zum Hof
• 2005: Nachtschicht – Tod im Supermarkt
• 2006: Nachtschicht – Der Ausbruch
• 2006: Ein starkes Team – Stumme Wut
• 2007: Nachtschicht – Ich habe Angst
• 2007: Post Mortem (2. Staffel)
• 2009: Nachtschicht – Blutige Stadt
• 2009: Nachtschicht – Wir sind die Polizei
• 2010: Nachtschicht – Das tote Mädchen
• 2011: Nachtschicht – Ein Mord zu viel
• 2011: Der Kriminalist – Tod eines Begleiters
• 2011: Polizeiruf 110 – Die verlorene Tochter
• 2011: Männer ticken, Frauen anders
• 2011: Küstenwache − Das perfekte Alibi
• 2012: Nachtschicht – Reise in den Tod

Dẫn chương trình

• 1994–1996: Die Hugo-Show (Kabel1)
• 2004–2006: Foyer (3sat/ZDF)
• 2004: Movimentos Gala

Sách và đạo diễn

• 2003: Mein Vietnam – Land und kein Krieg (đạo diễn)
• 2003: Zu Hause sein: Mein Leben in Deutschland und Vietnam (sách)

PHAN MẠNH THU – 3/2012
(1*) (2*) Bài viết có tham khảo tư liệu của Tuổi Trẻ On line; Wikipedia; và Thể Thao Văn Hóa.